8. rocznica pogromu w Kosowie i Metochii

  • przez

Dziś mija 8. rocznica od tragicznych wydarzeń, które miały miejsce w drugiej połowie marca w 2004 roku. Zaplanowany wcześniej przez Albanczyków atak na serbskie enklawy rozpoczął się 17 marca. Podczas trzydniowych zamieszek, w których wzięło udział ponad 50 tys. osób, zabitych zostało ok. 30. Serbów. Albańczycy napadli na serbskie monastery, cerkwie i wioski. cerkiew w PodujevieOk. 5000 Serbów opuściło swoje domy, z których większość została zniszczona.

17 marca doszło do napaści na serbskie miejscowości: Obilić, Čaglavica, Zubin Potok, Laplje Selo i Lipljan. W Caglavicy Albańczycy zaatakowali blokujących drogę Serbów. Przyczyną blokady było zamordowanie kilka dni wcześniej przez Albańczyków, młodego Serba – Jovicy Ivicia. Zamieszki w miejscowości Kosovska Mitrovica przyniosły 7 ofiar (4 Albańczyków i 3 Serbów) oraz kilkuset rannych. W miejscowości Lipljan zamordowano czterech Serbów, a wszystkie niealbańskie domy zostały spalone. To wszystko wydarzyło się jednego dnia – 17 marca. Przez kolejne dni liczba ofiar się zwiększyła. Zniszczono bezcenne pod względem historycznym i religijnym monastery i cerkwie.

Oto lista zniszczonych serbskich świątyń w samym Prizrenie:

  • Cerkiew Bogurodzicy Ljeviški z XIV w. – podpalona od środka,
  • Cerkiew Chrystusa Zbawiciela z XIV w. – spalona,
  • Sobór św. Jerzego z 1856 – spalony i zaminowany,
  • Cerkiew św. Mikołaja z XIV w. – podpalona od środka,
  • Cerkiew św. Jerzego z XVI w. – podpalona od środka,
  • Cerkiew św. Niedzieli z XIV w. – spalona,
  • Cerkiew św. św. Kosmy i Damiana z XIV w. – spalona,
  • Cerkiew św. Pantelejmona z XIV w. – spalona,
  • Monaster Świętych Archaniołów z XIV w. – spalony,
  • Cerkiew św. Niedzieli w Zivinjane – wysadzona w powietrze.

W Prizrenie zniszczony został również pałac biskupów prawosławnych oraz seminarium duchowne św. św. Cyryla i Metodego. W mieście tym żadna z istniejących do tej pory cerkwi nie pozostała nieuszkodzona. W pozostałych miejscowościach Kosowa zostały zdewastowane:

  • Cerkiew św. Sawy w Kosowskiej Mitrowicy – dwukrotnie podpalona, zniszczony został również dom proboszcza,
  • Cerkiew św. Michała Archanioła w Obiliciu, budynek nowoczesny – zdewastowana,
  • Cerkiew św. Eliasza w Podujevie z 1929 – zdewastowana i spalona. Sprofanowany został również cmentarz prawosławny,
  • Cerkiew św. Katarzyny w Bresju – zdewastowana i zburzona,
  • Cerkiew św. Eliasza w Vucitrnie – spalona (już w 1999 została zdewastowana). Zniszczony został również cmentarz prawosławny,
  • Cerkiew św. Mikołaja w Kosowym Polu z 1940 – podpalona od środka, zniszczony został również dom proboszcza,
  • Cerkiew św. Mikołaja w Prisztinie z XIX w. – spalona,
  • Cerkiew św. Michała Archanioła w Stimlju z 1920 – podpalona, jej wyposażenie zostało zniszczone,
  • Monaster Devič z XV wieku – spalony. W jego wnętrzu napastnicy sprofanowali i spalili reliwkie świętego Joannicjusza z Devič,
  • Cerkiew św. Jana Chrzciciela w Peci – podpalona,
  • Cerkiew Matki Bożej w Belo Polje – podpalona. Zniszczony został również dom proboszcza,
  • Sobór św. Uroša w Uroševcu – obrzucony granatami i podpalony,
  • Cerkiew św. Eliasza w Nekodimie – zniszczona razem z sąsiadującym z nią cmentarzem,
  • Cerkiew św. św. Piotra i Pawła w Talinovcach – zniszczona razem z cmentarzem,
  • Cerkiew Matki Bożej w Sovtoviciu – zniszczona razem z cmentarzem,
  • Cerkiew w Donjej Slapasnicy – obrzucona kamieniami,
  • Cerkiew św. Niedzieli w Brnjacy z 1852 – spalona,
  • Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej w Djakovicy z XVI-XIX w. – spalona, następnie zrównana z ziemią,
  • Sobór Trójcy Świętej w Ðakovicy – zniszczono pozostałości świątyni wysadzonej w powietrze w 1999,
  • Cerkiew św. Łazarza w Piskote – całkowicie zniszczona razem z cmentarzem i domem proboszcza,
  • Cerkiew św. Eliasza w okolicy Bistezena – zniszczona.

Reakcje opinii publicznej były nieadekwatne do zbrodni popełnionych w Kosowie i Metochii. Skazanych zostało kilkudziesięciu Albańczyków, z których żaden nie przebywa już w więzieniu. Marcowe wydarzenia w Kosowie w 2004 roku zostały uznane za porażkę misji pokojowej. Ukazały bezradność żołnierzy KFOR.

Dziś w całej Serbii odprawione zostaną nabożeństwa żałobne za ofiary albańskiego pogromu, a także w intencji Serbów, którzy zostali w swoich domach w Kosowie, a dziś żyją w serbskich gettach. Ich sytuacja jest bardzo ciężka.